off
Voor het zingen de kerk uit?
Een wonderlijke bijkomstigheid van de hele corona-situatie is dat sommige uitdrukkingen opeens op een heel andere manier gaan leven. Denk maar aan ‘het gevoel hebben tegen stoelen en banken te praten’ . Wel, ik kan u zeggen: zo werken dus online-vieringen. Ik weet het, er zijn pastoors en dominees geweest die fotos’s van hun parochianen op de lege stoelen en banken neerzetten, maar dat is toch niet hetzelfde.
Zo lijkt ook de uitdrukking ‘voor het zingen de kerk uit’ een nieuw leven te kunnen gaan leiden. Want ja, dat zingen in de kerk…… uit welingewijde bron heb ik begrepen dat dat toch echt wel een probleem is in deze tijd: teveel ademluchtverplaatsing door de ruimte en wat zit er mogelijk allemaal in die adem?
Een en ander zou dus logischer wijs betekenen dat als er binnen enige tijd weer diensten gehouden zouden kunnen worden, dat dat dan zonder gemeentezang gaat gebeuren. En dat is toch wel een dingetje. Want ik denk dat voor velen het samen zingen een zeer essentieel onderdeel van de liturgie is. Zeker ook in onze protestantse traditie waar gemeentezang toch duidelijk de voorrang heeft boven koorzang.
Mensen zingen graag ( al zijn er niet zoveel plekken meer waar dat in die gezamenlijkheid gebeurt: kerken , voetbalstadions en het meezingen bij popconcerten). Als dat niet zou kunnen dan levert een kerkdienst behoorlijk in. En dat is dan nog puur op het gevoelsniveau. Op zich altijd al een wonderlijk gebeuren: de kracht van een melodie, hoe die mensen kan raken tot in hun ziel. En toch is het meer dan melodie alleen. Zou je de gemeente een hele dienst lang mooie melodieën laten neuriën, dan waren we daar na één dienst ook wel weer mee klaar. De melodie van een lied is van groot gewicht, maar hij is bedoeld om een tekst te dragen. Als je dan bedenkt dat kerkvader Augustinus zingen ooit als ‘dubbel bidden’ omschreef , dan begrijp je ook meteen het belang van de woorden, van de tekst.
Zingen in een kerkdienst is dan ook veel meer dan alleen maar een liedje bij de preek, een soort muzikaal pauzenummer. Door te zingen uiten we niet alleen ons geloof, het komt op die manier ook naar ons toe. In een lied zingt de gemeente haar eigen preek. En soms is het zelfs zo dat je iets zich beter laat zingen dan zeggen ( je zingt makkelijker over het lege graf dan dat je erover preekt).
In het zingen in een kerkdienst gebeuren er dus eigenlijk twee dingen: je houdt met elkaar de lofzang gaande ( en de Eeuwige wil volgens een oude psalm wonen op lied van zijn kinderen) en je houdt al zingend het Verhaal gaande. Een kerkdienst zonder zingen boet dus nogal aan waarde en zeggingskracht in. En dat is een interessante vraag naar hoe het straks verder moet. Want ja, als we voor het zingen de kerk uit moeten……
Harrie Strubbe
