0
Zorgelijk
Op de ingeslagen weg naar een duurzame economie is Nederland een notoire spookrijder, aldus de redactie duurzaamheid en natuur gisterenmorgen op de voorpagina van Trouw. Een zorgelijk bericht. Het blijkt te gaan om miljarden aan steun van het Rijk aan de fossiele sector. Nu durf ik niet te beweren dat ik alle in- en outs van de klimaatagenda van onze overheid ken, maar van een bericht als dit word ik niet vrolijk. Velen hebben in de afgelopen periode de hoop uitgesproken op, en sterker nog, gepleit voor een duurzame herstart van onze economie na de huidige coronacrisis. Gisterenavond laat werd dit pleidooi nog maar weer eens gevoerd in Op1 door prins Carlos de Bourbon de Parma en theoloog Paul van Geest naar aanleiding van hun boek ‘Wat is wijsheid’ . De prins sprak zelfs in termen van de ‘grootheidswaan van de mens’, een tot in perfectie uitgevoerd economisch systeem dat er voor zorgt dat ons voedsel de wereld rondreist voordat het hier weer op ons bord terecht komt. ( hij noemde de in China tot chips verwerkte nederlandse aardappel die bij ons weer in de schappen komt te liggen, terwijl de aardappelboer daar al 30 jaar lang dezelfde prijs voor krijgt). Voor hem een dolgedraaid systeem dat tot wereldwijde crises kan leiden. Grote woorden, maar toch.
En dan die nederlandse spookrijder. Nu weet ik wel, als je aankoerst op een recessie is de reflex misschien al gauw die van een pas op de plaats en vooral geen nieuwe wegen inslaan, want ja, die kosten waarschijnlijk geld. Maar dat is dan wel korte termijn denken. En korte termijn denken verhoudt zich niet zo goed met verduurzaming, met de zoektocht naar CO2-reductie en dus met alle gemaakte afspraken. We sputteren, ook vanuit Den Haag, wel luidop tegen als Trump zich terugtrekt uit het Parijsakkoord, maar we lopen zelf ook vooral niet voorop. Wilde Nederland nog wel eens het braafste jongetje uit de klas zijn, in dit dossier dus niet. Harde conclusie in Trouw: de notoire spookrijder. En spookrijders moet je vooral omstandig waarschuwen, dat ze fout zitten. Dus laten we hopen dat er voldoende tegenstemmen zullen klinken om dit rijgedrag van onze overheid te stoppen.
Tegenstemmen?, denkt u na mijn column van afgelopen maandag misschien. Zijn er daar nog niet genoeg van, in dit steeds sterker gepolariseerde maatschappelijk klimaat? Voor alle duidelijkheid, ik heb het over tegenstemmen die de dialoog zoeken ( want die bestaat bij de gratie van stem en tegenstem), dus ik heb het niet over geschreeuw, intimiderend gedrag of doodsbedreigingen, maar over serieus met elkaar de zoektocht aangaan naar andere wegen met onze economie in al haar facetten ( dus niet alleen de landbouw en voedselindustrie). Wat dat aangaat hadden de voorwaarden verbonden aan de miljardensteun voor KLM wel wat steviger gemogen richting verduurzaming.
Probleem met een crisis is altijd: het zet mensen aan het denken, en je zag de resultaten in ons koopgedrag, eetgedrag ( wat eten we eigenlijk en waar komt het vandaan werd opeens een vraag aan de etenstafel) maar als we met zijn allen dan weer wat uit dat dal kruipen, weer op weg naar ‘normaal’ dan wordt ons denkpatroon ook vaak weer ‘normaal’ , oftewel we vallen terug in onze oude patronen. Er zijn in de afgelopen tijd heel veel e-bikes verkocht, weet ik uit zeer betrouwbare bron, maar of we nu straks ook wat vaker ons woon-werkverkeer per fiets gaan doen…….
En toch daagt deze crisis ons uit, zo hielden ons de prins en de theoloog voor. Want onze samenleving wordt in de volle breedte geraakt. Op de oude voet verder lijkt geen serieuze optie. Maar hoe ‘groen’ het herstel gaat worden, dat is dus met deze spookrijdende coalitie nog een vraag.
Harrie Strubbe
